شیطان شناسی(مبحث پنجم)
دامهای شیطان
1-دوست ناباب
دوست وهمنشین بدمی تواندیکی ازدامهای خطرناک برای انسان باشد.قرآن اززبان افرادمنحرف که گرفتارعذاب دوزخ شده اندچنین می فرماید:«وای برمن،ای کاش فلان مردبدکاررارفیق نمی گرفتم،که رفاقت اومراازپیروی حق محروم ساخت وگمراه گردانید.آری،شیطان برای انسان مایه سرافکندگی وخواری است.»1
حضرت علی(ع)می فرماید:«ازمصاحبت بافردفاسدوشروربپرهیزکه ناخودآگاه طبع توبدی راازاومی دزدد.»2
الحذرازاین رفیقان الحذ ر این سپاه دشمن است ای بی خبر
«لردآویبوری»می گوید:«بایددرانتخاب دوستان دقت کرد؛غالب معصیت های مادرنتیجه معاشرت های بی جاپدیدمی آیدانسان دراجتماع ناگزیربابرخی ازطبقات مردم آشنامی گردد،بسا می شوددرنتیجه آشنایی بافرومایگان درپرتگاه سقوط می افتد.ممکن است اشخاص فرومایه نسبت به آشنایان خودمنظوربدی نداشته باشند.ولی مانندعقرب،فقط به اقتضای طبیعت خوداخلاق زهرآلودرادرروح آنانتزریق می کنند.»3
2-دنیاطلبی
یکی ازدامهای فراگیرومستحکم شیطان،دنیاطلبی وعلاقه به دنیابرای دنیااست. قرآن می فرماید:«آنان که به لقای ماامیدندارندوبه زندگی دنیادل بسته ودل خوشندوآنان که ازآیات ماغافلند،همانهاهستندکه جایگاهشان آتش دوزخ خواهدبود،به واسطه آنچه دراین دنیاکسب کرده اند.»4
3-آرزوهای دورودراز
داشتن آرزوبه صورت معقول نه تنهاعیب نیست بلکه عامل حرکت برای ساختن آینده است،آنچه عیب است آرزوهای دورودرازوبی پایان است که انسان رابه خودمشغول داشته وازحق بازمی داردویکی ازدامهاوبرنامه های شیطان محسوب می شود.
قرآن می فرماید:«شیطان اعمال زشت(منافقان)رادرنظرشان زینت داده وآن راباآرزوهای طولانی فریفته است.»5
حضرت علی(ع)می فرماید:«خطرناکترین چیزی که برشماازآن می ترسم دوچیزاست پیروی ازهوای نفس وآرزوهای طولانی.امّاپیروی ازهوای وهوس مانع حق می شودوآرزوهای طولانی آخرت رابه فراموشی می سپارد.»6
4-تقلیدکورکورانه
یکی ازدامهای شیطان بخصوص برای قشرجوان تقلیدکورکورانه است تقلیدی کهآگاهی خودرابه کلی نادیده گرفته وچشم وگوش بسته درپوشش،آرایش وخوراک ازدیگری پیروی کند.
5-عشق های شیطانی
یکی ازدامهای شیطان عشق های شیطانی است که برخی ازافرادبی بندوبارباماسک عاشقی بدنبال صیدوشکاردختران غافلند.عشقی که برپایه هوس وجاذبه های ظاهری است،درحالی که عشق برآب ورنگ وحسن صورت پایدار نمی ماندوزوال پذیراست.
به قول مولوی: عشقهایی کزپی رنگی بود عشق نبود،عاقبت ننگی بود
6-همنشینی باهواپرستان
نشست وبرخاست باانسانهای آلوده،خطرناک است؛وجمع آنان گلوگاهی برای فریب آدمی است.چون دراین جمع ایمان به دست فراموشی سپرده می شودودرعوض شیطان حضورفعّال داشته وازاین زمینه مساعد،بهره برداری کامل خواهدکرد.
حضرت علی(ع)فرمود:همنشنی بااهل هوی،فراموش خانه ایمان ومحل حضورشیطان است.7
7-یأس وناامیدی
یأس ازرحمت خداوناامیدی ازبرآورده شدن خواسته هاونیازها بحران می آفریند،چون شیطان درجستجوی انسان هایی است که ازدرگاه خداقطع امید کرده وبی پناه شده اند .
امام خمینی(ره)می فرماید:«هیچ وقت یأس رابه ذهنتان واردنکنید»8«یأس ازجنودابلیس است یعنی شیطان انسانهارابه یأس وامی دارد.»9
8-شهوت گرایی
یکی ازدامهای خطرناک شیطان دام شهوت است.
پیامبراکرم(ص)فرمود:«الشّهوات مضائدالشیطان»«شهوتهای گوناگون شکارگاههای شیطان هستند.»10شهواتی همچون شهوت شکم،شهوت مال وثروت،شهوت ریاست ومقام و...شایدنیرومندترین آنهاشهوت جنسی باشدزیرااین غریزه اگررهاشود،همچون موریانه که بی رحمانهبردرختان تناورهجوم می آوردوازدرون آن راپوک وتهی می سازد،جسم وجان آدمی رابه تحلیل برده ورفته رفته به ویرانی وسقوط می کشاند.
9-ارتباط بانامحرمان
یکی دیگرازدامهای شیطان ارتباط بازنان نامحرم است.پیامبراکرم(ص)فرمود:«اززنان (نامحرم)بپرهیزیدزیراشیطان درکمین است وهیچ یک ازدامهای اوبرای صیدپرهیزگاران مانندزنان،مورداطمینان نیست.»
(ادامه دارد)
×××××××
پاورقی:1-سوره فرقان،آیه28 2-شرح نهج البلاغه ابن ابی الحدید،ج2،کلمه147 3-درجستجوی خوشبختی،ص68
4-سوره یونس،آیه8 5-سوره محمد،آیه25 6-نهج البلاغه،خطبه42
7-نهج البلاغه،خطبه86 8-صحیفه نور،ج9،ص99 9-صحیفه نور،ج13،ص283
10-مستدرک،ج11،ص343